Δημόσιο, Λογισμικό και Δημόσιο Λογισμικό

Το ελεύθερο λογισμικό σαν λύση

Η Ελλάδα δεν είναι η μοναδική χώρα που διαλέγει να γίνει υποχείριο των μονοπωλίων για την παραχώρηση των έργων πληροφορικής για τον εξοπλισμό του κρατικού μηχανισμού. Υπο το πρόσχημα της “επι ίσοις όροις” αντιμετώπισης της και των κινήτρων επιχειρηματικής ανάπτυξης στο παρελθόν και η Κύπρος αλλά και άλλες χώρες όπως η Αγγλία έχουν συνάψει παρόμοιες συμφωνίες με τη Microsoft ή άλλες επιχειρήσεις όπως η Sun. Όμως αντίστοιχα αρκετά είναι και τα παραδείγματα χωρών που επέλεξαν λύσεις ελεύθερου λογισμικού για να επανδρώσουν τις λειτουργίες του δημοσίου τομέα, όχι άσκοπα. Οι δε επιθέσεις που δέχτηκαν για τις πολιτικές τους επιλογές απο τα αντίστοιχα παραρτήματα της Microsoft στις χώρες αυτές είναι χαρακτηριστικές των συμφερόντων που διακυβεύονται και της ανάγκης που υπάρχει για να υπάρξουν επενδυτικές συμφωνίες με το κεφάλαιο σε αυτούς τους τομείς.

Στην πραγματικότα δηλώσεις όπως αυτή του Γ. Αλογοσκούφη στην συζήτηση της βουλής στις 9 Φεβρουαρίου 2006, λίγο μετά της υπογραφή της συμφωνίας με την Microsoft, πως “όλοι ξέρουμε ότι το ελεύθερο λογισμικό έχει πολύ περιορισμένες εφαρμογές και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο ευρέως όσο άλλο λογισμικό” φανερώνουν αφ' ενός την απουσία της στοιχειώδους πληροφόρησης απο μέρος του υπουργού αλλα κρύβουν επιμελώς και την πραγματικότητα καθώς και τα συμφέροντα κάτω απο το τραπέζι.

Το πρώτο ζήτημα στο οποίο έρχεται να απανατήσει η υιοθέτηση τέτοιων λύσεων είναι το ζήτημα του κόστους. Την στιγμή που η συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με την Microsoft για 70.000 άδειες χρήσης με έκπτωση 20% αγγίζει ποσά της τάξης των 43.400.000€ χωρίς να συνυπολογιστεί το κόστος υποστήριξης, τα ίδια πακέτα μπορούν να αναζητηθούν στο ελεύθερο λογισμικό απολύτως δωρεάν, με την ίδια ποιότητα παροχής υπηρεσιών. Τα χρήματα που θα δαπανηθούν για τις άδειες χρήσης πρόερχονται φυσικά απο την ίδια πηγή που ποτέ δε ρωτήθηκε για το κατα πόσο αυτό είναι το κατάλληλο, απο την φορολογία των εργαζόμενων που θα αναγκαστούν να χρησιμοποιήσουν το λογισμικό αυτό, να λειτουργήσουν με τις υπηρεσίες που παρέχονται.

Οι λύσεις που μπορούν να δωθούν απο το ελεύθερο λογισμικό για την τοπική αυτοδιοίκηση στην παρούσα φάση φαίνεται πως είναι εξίσου ικανές και σε πολλά σημεία αδιαμφισβήτητα καλύτερς με αυτές που προτίθεται να δώσει η Microsoft ή άλλοι κωλοσσοί της πληροφορικής. Αυτό μαρτυρούν οι αποφάσεις κρατών όπως η Ιαπωνία, το Περού, η Γερμανία, η Γαλλία, η Κούβα, η Βενεζουέλα και πολλές άλλες να χρησιμοποιοίησουν κατα κόρον πλατφόρμες ελεύθερου λογισμικού όπως το debian ή το ubuntu και αντίστοιχα πακέτα σε ανοιχτό κώδικα όπως το OpenOffice (το “ανταγωνιστικό” πακέτο του Microsoft Office).

Η δε αδιαμφισβήτητη υπεροχή του ανοιχτού κώδικα έγκειται στην δυνατότητα που παρέχει στον έλεγχο του απο όλους. Ενω η Microsoft με πλατφόρμες όπως τα Windows Vista είναι πλέον περιβόητη για την ανασφάλεια που “προσφέρει” με ιούς, κατασκοπευτικό λογισμικό (spyware) και κρυφό λογισμικό που ελέγχει τις λειτουργίες του χρήστη (DRM), ο ανοιχτός κώδικας λειτουργεί και αναπτύσσεται σε συνθήκες απόλυτης διαφάνειας και ελευθερίας. Η ίδια εταιρεία έχει να καταθέσει περγαμηνές στην δημιουργία ολοκληρωμένων τρόπων παρακολούθησης των εργαζομένων της και στην αγαστή σύμπνοια με κυβερνήσεις όπως η Κίνα και οι ΗΠΑ για τον περιορισμό των ελευθεριών των χρηστών του λογισμικού της. Την στιγμή που διακυβεύεται η απλή χρήση των προϊόντων της σε λογισμικό στο σπίτι η χωρίς όρους παράδοση ενός κρατικού μηχανισμού στην λειτουργία της καταντάει επικίνδυνη φάρσα.

Η ακαδημαϊκή σημασία του να υιοθετηθεί το ελεύθερο λογισμικό είναι ακόμα πιο καίρια καθώς μπορεί να δωθεί η δυνατότητα σε όλους τους άμεσα εμπλεκόμενους φορείς να αναπτύξουν σύμφωνα με τις ανάγκες τους τις λειτουργίες που παρέχονται. Μέσω της κοινοτικής, ελέυθερης ανάπτυξης του λογισμικού μπορούν να δωθούν στ' αλήθεια νέες δυνατότητες εκμάθησης της πληροφορικής και άμεσης αλληλεπίδρασης των εργαζομένων με το αντικείμενο της εργασίας τους. Αντι λοιπόν να ενισχυθεί η αλλοτρίωση απο το αντικείμενο δουλειάς, η τεχνοφοβία και η επιβολή της κυριαρχίας στην γνώση απο τα μονοπωλία, και ενώ οι δυνατότητες που διανοίγονται απο τη σκοπιά της ελευθερίας της γνώσης και της εργασίας είναι ασύγκριτες, είναι μονόδρομος η σύγκρουση με τους εγχώριους καλοθελητές και υπαλλήλους των επιχειρήσεων και με τις λογικές που εκπροσωπούν.